Kolekcje

Fotografia z kolekcji Cezarego Chlebowskiego
1943. Zgrupowanie Partyzanckie AK "Ponury". Fot. NN / Ośrodek KARTA

Cezary Chlebowski (1928-2013) - historyk, pisarz i publicysta. W 1935 r. rozpoczął naukę w szkole powszechnej, którą kontynuował w okresie okupacji na tajnych kompletach. Będąc uczniem szkoły powszechnej wstąpił w 1936 r. do harcerstwa. W 1941 r., ukończywszy 13 lat, rozpoczął pracę w warsztatach elektrycznych, gdzie po raz pierwszy zetknął się z działalnością sabotażową. W 1942 roku jego rodzina została wysiedlona z Grodźca i wywieziona na przymusowe roboty do Niemiec. Po ucieczce do Generalnego Gubernatorstwa pracował jako robotnik leśny (leśnictwo Horbów koło Białej Podlaskiej, następnie Sichów koło Rytwian na Kielecczyźnie), prowadził także mały sabotaż. W 1944 roku wstąpił do Armii Krajowej. Po II wojnie światowej studiował w Akademii Nauk Politycznych w Warszawie i Uniwersytecie Warszawskim. W 1980 roku na Wydziale Nauk Historycznych UW otrzymał stopień doktora na podstawie pracy „Monografia Organizacji Dywersyjnej AK poza wschodnimi granicami Polski w okresie wrzesień 1941 – marzec 1943”. Praca zdobyła wiele nagród, a oparta na niej książka „Wachlarz” została wydana w ponad stutysięcznym nakładzie. W latach 1950-1970 Cezary Chlebowski 27 razy zmieniał pracę zwykle z powodu niechętnego stosunku władz do niego. W latach 1971-1990 był sekretarzem redakcji miesięcznika „Widnokręgi”. W 1990 roku przeszedł na emeryturę.
Cezary Chlebowski opublikował 17 książek. Poza tym był autorem ponad 2 tys. artykułów publicystycznych, głównie na temat Armii Krajowej, kilkunastu słuchowisk radiowych, komiksów i powieści drukowanych w prasie w odcinkach oraz ponad 2 tys. wykładów i odczytów.

Kolekcję tworzą materiały archiwalne zgromadzonych podczas wieloletniej pracy historycznej profesora Cezarego Chlebowskiego. Fotografie dokumentują przede wszystkim żołnierzy Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej należących w czasie II wojny światowej do różnych oddziałów zbrojnych. Pokaźną część zajmują zdjęcia ukazujące żołnierzy Wachlarza oraz Zgrupowań Partyzanckich Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK „Ponury”, w tym Jana Piwnika ps. „Ponury”. Pozostałe fotografie dokumentują m.in. 2 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej i 77 Pułk Piechoty Armii Krajowej a także tablice pamiątkowe i pomniki poświęcone partyzantom.
Istotną część kolekcji stanowią kopie meldunków, raportów, korespondencji, grypsów z okresu II wojny światowej oraz mikrofilmy.

 

Sygnatura kolekcji: OK_1124