Temat miesiąca
W tym roku przypada 70. rocznica operacji "Wisła”.
28 kwietnia 1947 o godzinie 4 rano rozpoczęła się akcja przymusowego wysiedlania z ziem południowo-wschodniej Polski ludności pochodzenia ukraińskiego. Operacja trwała do 31 lipca 1947. W jej trakcie z rodzinnych stron na nowe miejsce zamieszkania, na tzw. „Ziemiach odzyskanych”, wysiedlono ponad 140 tyś osób: Ukraińców, Bojków, Łemków, Dolinian, ale także rodziny mieszane i niewygodnych dla władz komunistycznych Polaków.
Zapraszamy do obejrzenia galerii fotografii z kolekcji tematycznej "Łemkowie" oraz zdjęć dokumentujących manifestację pod Halą Olivia w 1990 roku.
Akcji „Wisła” poświęcony był także materiał w 49. numerze kwartalnika „Karta”: Opublikowalismy w nim m.in. relacje osób dotkniętych przesiedleniami:
Maria Szyrnoń (z Bednarki):
Wojsko od kilku dni przyjeżdżało do Bednarki. Rozeszła się wiadomość, że w górach już wysiedlają. Nie wierzyliśmy, że i nas to spotka. Sądziliśmy, że robią to za karę, więc dlaczego nas mieliby wysiedlić z ojcowizny.”
Anna Huczak (z Tworylnego):
Akurat miałam piec chleb, kiedy do naszej chaty wszedł żołnierz i kazał iść na zebranie do dworu. […]. Po jakimś czasie przybiegł mąż i mówi, że za dwie godziny ma być wszystko spakowane i mamy opuścić wieś. Za dwie godziny! A tu nic nie przygotowane, ja dopiero rozczyniłam ciasto na chleb.”
Ks. Wasyl Hrynyk (z Hańczowej):
W Zielone Świątki w 1947 roku wracałem z Ropek do Hańczowej. […] Z samolotu zrzucano ulotki po polsku, przeznaczone dla naszych ludzi, żeby bez paniki przygotowywali się do przesiedlenia. Wszystkich, którzy nie wyjadą, polskie władze będą traktować jak banderowców i oddadzą pod sąd. Ludzie byli bardzo przygnębieni.”
Irena Oleszkowycz (z Żernicy):
„Tuż przed przesiedleniem w 1947 roku w naszej wsi ciągle miały miejsce napady. Pamiętam rozlegające się zewsząd płacz i krzyki ludzi. Pamiętam, jak bili naszą mamę….”
