Temat miesiąca
Krytyk sztuki, poeta, publicysta i eseista, Jerzy Busza (1947–1997) tak pisał o relacji fotografii z modą na łamach kwartalnika „Fotografia” w 1983 roku:
„Nowoczesna historia fotografii splata się z historią mody tyloma więzami, że trudno byłoby je wszystkie tutaj wyliczyć. Najistotniejsze w tym jest to, że moda, przynajmniej w naszych czasach, poza wszystkim jest tworem komercjalizacji stosunków społecznych. O ile więc dźwignią handlu jest reklama, o tyle dźwignią reklamy jest fotografia. Krótko mówiąc, drogi mody i fotografii zbiegają się na łamach żurnali, ale oczywiście nie wyłącznie. Pisząc więc tutaj o «fotografii mody», myślę nie tylko o zdjęciach ubiorów ale i, co ważniejsze, o zdjęciach strojów, czyli takich ubiorów, które «zestetyzowały się» i «zmitologizowały» jako moda właśnie”[1].
Niech ten cytat będzie tłem podczas przeglądania zdjęć wykonanych przez Romualda Broniarka (1931–2013). Wybór fotografii wyłącznie jego autorstwa jest zamierzony. Broniarek wykonał w marcu 1960 sesję fotograficzną na okładkę tygodnika „Przyjaźń”. Jedno ze zdjęć przedstawia modelkę (prawdopodobnie aktorkę Bożenę Miefiodow) na tle Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. 58 lat później wychodzi pierwsze wydanie „Vogue Polska” (nr 1/marzec 2018). Okładkowe zdjęcie autorstwa słynnego fotografa mody, Juergena Tellera, pokazuje modelki Anję Rubik i Małgosię Belę w scenerii dokładnie takiej jak u Broniarka. Historia fotografii i historia mody zatoczyły koło. Przykład ten pokazuje również współbrzmienie, wzajemne przenikanie się mody z fotografią – mimo upływu lat.
Warto dodać, że PKiN w okresie Peerelu był ważnym miejscem dla polskiej mody. Właśnie tam odbywały się pokazy kolekcji, które także uwiecznił Broniarek. Wśród jego zdjęć można znaleźć między innymi dokumentację pokazu mody wiosennej i letniej z kolekcji Mody Polskiej (1964) czy pokaz Domu Mody Telimena (1965). Istotne są także portrety projektantek: Grażyny Hase (ur. 1939) i Jadwigi Grabowskiej (1898–1968).
Zapraszamy do świata wielu barw, znaczeń i pomysłów – świata mody i fotografii.
Tekst: Dominik Kuboń
Wybór zdjęć: Dominik Kuboń, Mikołaj Marciniak
[1] Jerzy Busza, Fotograf i moda, „Fotografia” nr 1, 1983, s. 37.
